Miesięcznik „Historia Do Rzeczy”

Piotr Włoczyk

„Lenin był antyreligijny w paranoiczny wręcz sposób. On naprawdę nienawidził religii.” Z dr. Arto Luukkanenem, fińskim historykiem, znawcą dziejów religii w Związku Sowieckim, rozmawia Piotr Włoczyk.

6

Zabić katolików!

W „zdrowej, robotniczo-chłopskiej tkance” sowieckiego społeczeństwa Kościół katolicki był ciałem jeszcze bardziej obcym i niebezpiecznym niż Cerkiew. Przede wszystkim dlatego, że podlegał Stolicy Apostolskiej, na którą Moskwa nie miała...

10

Mikołaj Iwanow

Bezbożnicy niosą święte ikony

Dzieje ateizacji w Związku Sowieckim to seria kontrowersyjnych, a czasem dziwnych zjawisk. Jedno z nich to specyficzne odrodzenie religijne w okresie drugiej wojny światowej, którego inicjatorem był Józef Stalin.

14

Tomasz Stańczyk

Polscy księża niezłomni

Represjonowani, więzieni w łagrach, po uwolnieniu pozostali w Związku Sowieckim, nie chcąc opuszczać wiernych na dawnych Kresach i w Kazachstanie.

18

Leszek Lubicki

Pierwszy wróg Polan

„Mieszko I i Wichman to pierwsze postacie naszej historii. Mieszko otwiera poczet historycznych monarchów dynastii Piastów, Wichman zjawia się jako pierwszy nasz wróg i napastnik”.

22

Grzegorz Janiszewski

Czas Niderlandów

„Szał obrazoburców” był początkiem zdarzeń, które doprowadziły do niepodległości Holandii. Przyniosły one również niebagatelne konsekwencje dla całego świata.

26

Marek Gałęzowski

Krew przelana za Polskę

„Ziemia ta jest naszą matką i Ojczyzną, obowiązki wobec niej spełniamy jako najkardynalniejsze prawo” – mówił kpt. Izydor Zirler.

30

Sławomir Koper

Kowieński romans Mickiewicza

Przywykło się uważać, że jedyną miłością wieszcza podczas pobytu w rodzinnych stronach była Maryla Wereszczakówna. W rzeczywistości poeta przeżył w tym czasie płomienny romans z Karoliną Kowalską, żoną lekarza powiatowego w Kownie.

33

Maciej Pieczyński

Zapomniana rosyjska "demokracja"

Najważniejsze decyzje podejmował wiec. Książę był zapraszany na tron, gdy lud sobie tego zażyczył, bądź wypraszany z kraju, jeśli woli ludu nie spełniał. Republika nowogrodzka to dowód, że w Rosji nie zawsze i nie wszędzie panował...

38

Anna Szczepańska

Castro gra ostro

Kiedy Castro powiedział, że wyśle na pomoc „wszystko, co ma”, nie kłamał. Pod koniec lat 80., wspierając Angolę i Namibię walczące z RPA, komunistyczny dyktator ogołocił Kubę nie tylko z wojska i ze sprzętu, lecz także z paliwa,...

42

Piotr Semka

"Niemiecki Rzym"

To niezbyt duże miasto otoczone górami jest niczym włoski sen przeniesiony w krajobraz Alp. Jego historia nie zawsze była jednak tak idylliczna.

46

Zapomniana epopeja krucjat

Piotr Tylus || Dzięki krucjatom zdobycie Konstantynopola zostało opóźnione o mniej więcej 350 lat. Nikt zatem nie chciał nikogo nawracać mieczem, a jedynym celem była ochrona chrześcijaństwa – zarówno tam, jak i tutaj.

50

Piotr Włoczyk

Polska Sowietka

– Jej kariera potoczyła się po wrześniu 1939 r. w tempie, które dla wszystkich musiało być wielkim zaskoczeniem, również dla niej samej. Wasilewska musiała czekać na audiencję ze Stalinem jedynie trzy dni, co było bardzo zastanawiające....

54

Krzysztof Masłoń

Arystokratka ducha

„Malewskiej nie widać, ale to nie znaczy, że jej dzieło nie żyje, nie owocuje. Pamięć bywa wybiórcza, niesprawiedliwa, często nie wiemy, co komu naprawdę zawdzięczamy. Jest jednym z tych olbrzymów, na barkach których stoją dzisiejsze...

58

Rafał A. Ziemkiewicz

Gaza na Grzybowskim

Przypominają się nieodparcie jatki z „Ogniem i mieczem”, gdzie za zbrodnie kozactwa wyrzynającego szlacheckie dwory „Jarema” równał z ziemią, wieszał i nabijał na pal całe chutory.

66

Piotr Semka

Mało argentyński papież Argentyńczyk

Tak naprawdę spośród tematów związanych z Argentyną Franciszek wypowiedział się ostatnio jedynie na temat odwiecznego argentyńskiego sporu o to, kto jest lepszym piłkarzem: Diego Maradona, Lionel Messi czy... Pelé.

67

Tomasz Stańczyk

Wiele współczucia, trochę szyderstwa

Odruchy serca Litwinów wobec tragedii, która spotkała Polaków we wrześniu 1939 r., przeważały nad reakcjami wynikającymi z antypolskiej propagandy.

68

Tomasz Stańczyk

Rusofob ekstremista

Są tacy w Polsce, którzy węszą w naszym kraju "rusofobię". Być może więc, wzorem Łukaszenki, skierują do prokuratury wniosek o zakaz druku tak "rusofobicznych" dzieł jak „Dziady” Mickiewicza, „Kordian” Słowackiego?

71

Pyrrusowe zwycięstwo Rumunów

Chociaż Rumunia osiągnęła swoje cele, to gen. Antonescu nie zamierzał wycofywać się z wojny. Przyjął niemiecką propozycję kontroli terenów leżących pomiędzy Dniestrem a Bohem, co oznaczało dla jego armii ogromne trudności.

72

Rodyjscy procarze

Michał Mackiewicz || Chociaż łuk należał do podstawowych broni miotających w okresie starożytnym, to bardzo dużą popularnością cieszyły się też proce. Niektóre ludy wyspecjalizowały się w jej użyciu.

76

Milowy krok węglowy

Tymoteusz Pawłowski || To chyba najważniejszy dla życia pierwiastek. Węgiel w postaci diamentu jest najlepszym przyjacielem dziewczyny, a węgiel kamienny przez dwa stulecia decydował o rozwoju świata.

78

Piotr Zychowicz

Na (Bliskim) Wschodzie bez zmian

Historia tego regionu toczy się w obłędnym kole kolejnych eksplozji przemocy. Coraz bardziej krwawych, coraz bardziej bezwzględnych.

80