Spis treści
Wydanie: 4/2025 (146)-
Zagadka korony Chrobrego
– Nasi zachodni sąsiedzi uważali, że Polska to państwo młode, podrzędne, które w zasadzie powinno podlegać Niemcom. Status królestwa dla Polski oznaczał komplikacje dla niemieckich planów – mówi prof. Wojciecha Polak.
Piotr Włoczyk
6 -
Koronacja według Mistrza Jana
Wielki malarz rozmyślnie przedstawił na swym obrazie ustanowienie Królestwa Polskiego ćwierć wieku wcześniej, niż miało to miejsce w rzeczywistości. Paradoksalnie zrobił to po to, by lepiej trzymać się realiów historycznych
Leszek Lubicki
12 -
Nóż, widelec i trup
– Kiedy funkcjonariusze przeczesywali kolejne dzielnice, na Czerniakowską 193, do restauracji pani Opatowskiej, zawitał nieznany nikomu mężczyzna wraz z wystraszoną dziewczynką. Zażądał dla siebie wódki, a dla małej lemoniady. Zachowywał...
Tomasz Zbigniew Zapert
16 -
Chiński „twórca królów”
Obrotny kupiec zwietrzył niesamowitą okazję i zainwestował w banitę pochodzącego z królewskiego rodu. Efekty tego przedsięwzięcia przerosły jego najśmielsze oczekiwania
Łukasz Czarnecki
20 -
Sycylijskie imperium. Tragiczny koniec Hohenstaufów
Fryderyk II był ostatnim władcą Niemiec, który chciał stworzyć uniwersalne cesarstwo odwołujące się do tradycji starożytnego Rzymu
Sławomir Koper
24 -
Moskale porywają biskupa
Kajetan Sołtyk dał się uwikłać w perfidną grę przeciw Stanisławowi Augustowi. Gdy przejrzał na oczy, Rosjanie postanowili go ukarać
Tomasz Stańczyk
28 -
Niezabliźniona rana Wuja Sama
Wygrana Unii w wojnie secesyjnej sprawiła, że przed USA otworzyła się droga do światowej hegemonii. Jednak sposób, w jaki 160 lat temu połączono rozdarty kraj, sprawił, że nierozwiązane wtedy problemy do dzisiaj dają o sobie znać
Grzegorz Janiszewski
32 -
Miliarder z Mali
Mansa Musa uchodzi za najbogatszego człowieka, jaki kiedykolwiek żył. Jego legenda wzięła się od podróży do Mekki, podczas której rozdał istną fortunę
Anna Szczepańska
36 -
Masakra w Sahryniu
Polskie podziemie dokonało tam największej zbrodni, jaką można mu przypisać w trakcie całej wojny. Wbrew obiegowym opiniom Sahryń nie był ufortyfikowaną bazą UPA – ponad połowę z 606 zamordowanych we wsi Ukraińców stanowiły kobiety i dzieci
Arkadiusz Karbowiak
40 -
Tajemnice gen. von Seydlitza
Ten świetny sztabowiec najpierw robił wszystko, by nie dopuścić do okrążenia niemieckich wojsk. Gdy jednak w końcu trafił do niewoli, gen. von Seydlitz zaczął służyć Sowietom w najgorszym możliwym stylu, stając się dla swoich byłych...
Piotr Semka
44 -
"Polska kultura proletariacka"
Przed wielkim terrorem partia komunistyczna zachęcała polskich twórców żyjących w ZSRS do pisania o komunizmie we własnym języku. Efekty tej polityki wiele mówią o sytuacji polskiej mniejszości
Mikołaj Iwanow
48 -
Niezastąpieni. W 85. rocznicę zbrodni katyńskiej
W dołach śmierci znaleźli się nie tylko zawodowi oficerowie, lecz także ci, którzy współtworzyli polską inteligencję
Marek Gałęzowski
52 -
Zabójcze "żyjątka"
Medycy bardzo późno zrozumieli, że zwykłe mycie rąk i narzędzi chirurgicznych może uratować niezliczone istnienia ludzkie. Największe odkrycia w kwestii walki z drobnoustrojami były dziełem kompletnego przypadku
Jakub Ostromęcki
56 -
Nie tylko Września
Adam Hlebowicz || Protest polskich dzieci i ich rodziców spotkał się z brutalnymi niemieckimi represjami
60 -
Twórca i tworzywo
Nawet najlepsze reportaże literackie, które wyszły spod jego ręki, pozostawały zawsze w cieniu tego, co zrobił dla kina
Krzysztof Masłoń
64 -
Metamorfozy imperium
Kiedy państwo, które uważało się za zarodek przyszłej Światowej Republiki Sowieckiej, stało się na powrót Rosją?
Rafał A. Ziemkiewicz
70 -
"Zły" – do dziś niezły
„Zły” Tyrmanda polityki akurat w ogóle nie dotykał. Był za to imponującym opisem Warszawy, która oficjalnie nie istniała
Piotr Semka
71 -
Odwet Nimitza
Z prof. Craigiem Symondsem, autorem książki „Nimitz na wojnie. Od Pearl Harbor do Zatoki Tokijskiej”, rozmawia Piotr Włoczyk.
Piotr Włoczyk
72 -
Gwintowane kapiszonówki
Szybkostrzelny odtylcowy karabin igłowy wprowadzono w armii pruskiej już w 1841 r., ale konstrukcja Johanna Nikolausa Dreysse’a miała się w pełni zaprezentować światu dopiero 25 lat później. Tymczasem przez całe ćwierćwiecze królowała...
Michał Mackiewicz
76 -
Podwodne pioruny
Były tak ważne, że mocarstwa toczyły o nie konflikty. Jeden z kabli podmorskich odegrał pewną rolę w wejściu USA do pierwszej wojny światowej
Tymoteusz Pawłowski
78 -
Umarł Stettin, niech żyje Szczecin!
Losy Szczecina mogą służyć za symbol dramatu, który dotknął Europę Środowo-Wschodnią w XX w. Wojny mocarstw, zmian granic i deportacji milionów ludzi
Piotr Zychowicz
80