Miesięcznik „Historia Do Rzeczy”

Tomasz Stańczyk

Generałowie, oficerowie żandarmerii, policmajstrzy, stójkowi, strażnicy więzienni i konfidenci. Każdy z nich musiał się obawiać o swoje życie. Bojówki PPS polowały też zawzięcie na znienawidzonego przez Polaków generała-gubernatora.

6

Sławomir Koper

Zamachy poza granicami

Terroryści polskiego pochodzenia nie ograniczali swojej działalności tylko do dawnych ziem Rzeczypospolitej. Ich ofiarami padli m.in. car Rosji i prezydent USA.

10

Arsenał patriotów

Michał Mackiewicz || Działania PPS podjęte w celu uzyskania środków walki jako żywo przypominają zabiegi podejmowane przez polskie organizacje w latach 1863–1864. Bardzo pomocne było w tym kontekście tradycyjne w Rosji łapownictwo.

14

Mikołaj Iwanow

Arkany agentów ochrany

Stworzona po zamachu na cara tajna policja dokonała wielu udanych prowokacji w środowisku rewolucjonistów. Z jej doświadczeń czerpała potem bolszewicka bezpieka.

16

Koncesjonowana Melpomena

Piotr Kitrasiewicz || Zgodnie z nakazem Niemców poziom przedstawień musiał być bardzo niski, prostacki i wulgarny, przesycony skojarzeniami seksualnymi oraz zachętą do picia trunków.

20

Aryjski wilk i żydowski szczur

W hitlerowskich Niemczech „miłość” do zwierząt motywowana była ideologią. Naziści połączyli Darwina ze swoim rasizmem.

24

Terror w Buenos Aires

Argentyńska junta uznawała swoje ofiary za wrogów, którzy nie należą do wspólnoty narodowej. Tym łatwiej było wojskowym stosować wobec nich niezwykle brutalne metody, na czele ze zrzucaniem z samolotów do morza odurzonych ludzi.

28

Marek Gałęzowski

Dyplomata wśród literatów

Juliusz Sakowski uważał, że zadaniem literatów nie jest paktować z tyranią i uciskiem, ale podnosić głos przeciw nieprawości i wierzyć, że ten głos coś znaczy.

32

Anna Szczepańska

Koszmar Biafry

Dla zachodniego świata konflikt w Biafrze był tylko kolejną postkolonialną zawieruchą w Afryce. Ludność Igbo uważa jednak tę wojnę za ludobójstwo. Pierwsze ludobójstwo, które czarni zgotowali czarnym.

36

Włosi a Polska niepodległa

Marco Patricelli || Sympatia włoskiego społeczeństwa podczas pierwszej wojny światowej była zdecydowanie po stronie sprawy polskiej. Miało to wymierne efekty polityczne i gospodarcze po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

40

Leszek Lubicki

Bolesław Ocalony

Niemiecki monarcha stanowczo wypierał się swojego udziału w zamachu na Bolesława Chrobrego, ale wszystkie tropy w tej sprawie prowadziły na jego dwór.

44

Legenda Shaolin

Łukasz Czarnecki || Dzięki kinowym hitom o wojowniczych mnichach klasztor Shaolin zyskał olbrzymią sławę. W rzeczywistości historia tego miejsca jest jeszcze ciekawsza.

48

Piotr Włoczyk

Polski Dziki Zachód

– Polak, który próbował ułożyć sobie życie na nowo, nie mógł być pewien, czy dożyje do rana czy w nocy nie pojawi się banda, żądając pieniędzy, wódki, kobiet, albo czy gospodarstwo nie zostanie zaatakowane przez niemieckich partyzantów...

54

Ocalone z kresowej Atlantydy

Adam Hlebowicz || Stanisław Sławomir Nicieja wydobywa z czeluści zapomnienia miasta i miasteczka, o których Polacy mieli przestać pamiętać.

58

Piotr Semka

Reagan, dolary i rakiety

Pieniądze od jednego wroga Stanów Zjednoczonych posłużyły do zwalczania drugiego. Tajna operacja CIA skończyła się olbrzymim skandalem.

62

Krzysztof Masłoń

Mędrzec z Huculszczyzny

Nazywano go „odnowicielem” i „lekarzem dusz ludzkich”. Po jego śmierci Józef Czapski napisał w „Kulturze”, że właśnie dzięki takim ludziom polska emigracja nie zdziczała.

66

Rafał A. Ziemkiewicz

Smutek przyznanych nagród

Nie można podejrzewać, żeby oczywista wtopa jury wynikała z lobbingu wydawców, nacisków politycznych, rywalizacji koterii – tak jak dzieje się to w tle dzisiejszych nagród literackich

72

Piotr Semka

Koreańskie blizny

My znamy tę zbrodniczą akcję pod nazwą „operacji polskiej” NKWD, ale na Dalekim Wschodzie była to „operacja koreańska”.

73

Piotr Włoczyk

Jazda, ku przygodzie!

Zbiór opowieści przedwojennych kawalerzystów powinien być lekturą obowiązkową w szkole średniej. Ukochane wojsko II RP było kwintesencją tradycyjnej polskości, za którą tak bardzo tęsknimy.

74

Na zachód!

Tymoteusz Pawłowski || Wyprawa Ferdynanda Magellana przeszła do historii, ale sukcesu tego nie doczekało 93 proc. członków załogi, którzy zginęli po drodze. Aż do XX w. podróże dookoła świata były drogą przez mękę.

78

Piotr Zychowicz

Nowy Wspaniały Żyd

Zgodnie z założeniami syjonizmu naród żydowski miał przejść w Palestynie metamorfozę. Słabego Żyda z diaspory miał zastąpić potężny Żyd wojownik.

80