Miesięcznik „Historia Do Rzeczy”

Piotr Włoczyk

Z dr. Jackiem Lachendrą, historykiem z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, rozmawia Piotr Włoczyk.

6

Piotr Włoczyk

Ta ucieczka z Auschwitz przeszła do historii. – Z obozu wyjechaliśmy w mundurach SS w limuzynie komendanta – opowiadał Kazimierz Piechowski.

10

Anna Szczepańska

Jak najdalej od drutów

Polacy uciekali nie tylko z różnych niemieckich obozów koncentracyjnych i zagłady, lecz także z obozów jenieckich. Próbowali przeróżnych sposobów – wprost przez bramę, w przebraniu lub wykopanymi tunelami. Szanse mieli zazwyczaj bardzo...

13

Leszek Lubicki

Upadek palatyna Sieciecha

Będąc prawą ręką Władysława Hermana, Sieciech dążył do objęcia pełni władzy w Polsce i stworzenia własnej dynastii, a tym samym obalenia rodu Piastów.

16

Londyn i Moskwa przeciw Iranowi

U progu drugiej wojny światowej Iran, naciskany przez Niemcy i Wielką Brytanię, próbował balansować, zasłaniając się neutralnością. Ostatecznie i tak nie uchroniło to Teheranu od inwazji i okupacji.

20

Piotr Semka

Czarna godzina Habsburgów

Bez wojny z 1866 r. nie doszłoby do zjednoczenia Niemiec, a Austria być może do dziś rządziłaby narodami w środkowo-wschodniej części naszego kontynentu.

24

Mikołaj Iwanow

Czerwona pionierka

Zazdrość i wierność były, według Aleksandry Kołłontaj, przeżytkami kapitalizmu. Zachęcała do wolnej miłości i tolerancji. Sama kierowała się jednak innymi kryteriami.

27

Marek Gałęzowski

Polski oficer i amazonki

Walczył w Dahomeju i Wietnamie, poległ w obronie Polski.

30

Sławomir Koper

Wczasy w Łańsku i Arłamowie

Najważniejszymi ośrodkami wypoczynkowymi komunistycznej elity były Łańsk na Warmii oraz Arłamów w Bieszczadach. Jak wszystko w czasach PRL, było to tajne przez poufne i oficjalnie te enklawy nie istniały na mapach. Łańsk określano...

34

Maciej Pieczyński

Skąd się wzięła Moskwa

Równo cztery wieki po tym, jak po raz pierwszy usłyszał o niej świat, stała się stolicą cesarstwa, największego państwa świata. W jaki sposób niewielkie księstewko wyzwoliło od Tatarów, a następnie zniewoliło większość ziem ruskich? Jak...

38

Krzyż i czerwona gwiazda

Rafał Łatka || W Episkopacie zdawano sobie sprawę, że walka zbrojna z nowymi władzami jest pozbawiona jakichkolwiek szans na zwycięstwo. Mimo to najważniejsi biskupi utrzymywali kontakt z podziemiem

42

Tomasz Stańczyk

Krew na krakowskim bruku

Jeden strzał – nie wiadomo, przez kogo oddany – stał się początkiem ulicznych walk pod Wawelem, w których zginęło kilkunastu demonstrantów i tyleż samo żołnierzy Wojska Polskiego.

45

Śmierć od tysiąca cięć

Łukasz Czarnecki || Wśród mrożących Europejczykom krew w żyłach chińskich praktyk jedną z kluczowych była kara lingchi, która w annałach zachodnich zapisała się pod nazwą „śmierci od tysiąca cięć” lub mniej obrazowo, lecz bardziej...

48

Długi marsz, wielki fałsz

Wydostanie się z czerwonego imperium obozów było wyczynem, który udawał się tylko nielicznym. Spopularyzowane historie heroicznych uciekinierów budzą więc zrozumiałą ekscytację czytelników i miłośników kina. Niestety, nasza najbardziej...

52

Tomasz Stańczyk

Komuniści, ukraińscy nacjonaliści i kryminaliści

Najgorzej byli traktowani komuniści i to właśnie głównie oni ukształtowali obraz miejsca odosobnienia w Berezie Kartuskiej.

56

Zaproszenie do walca

Wojciech Lada || Metodą "reedukacji" w obozie odosobnienia była bardzo wyczerpująca ciężka praca i ośmiogodzinne "ćwiczenia fizyczne".

59

Krzysztof Masłoń

Alchemik pięknego słowa

Zawsze uważał, że należy pisać o tym, o czym samemu chciałoby się przeczytać, wymyślił więc opowieść o płk. Stankiewiczu, o którym przed laty usłyszał od swego dziadka.

62

Rafał A. Ziemkiewicz

Zaszczytami zaszczuci

U nas, w Polsce, pisarz, aktor czy reżyser chce być narodowym wieszczem. A mówiąc ściślej – uważa, że takowym jest przez sam fakt, iż jest pisarzem, aktorem albo reżyserem.

70

Piotr Semka

Cena uznania dyplomatycznego

Izrael, wciąż żyjący w lęku przed „zepchnięciem do morza” przez arabskich sąsiadów, ceni ten skarb jak mało kto.

71

Grzegorz Janiszewski

Polska szarża przez piekło

Napoleon następnego dnia dokonał przeglądu pułku. Siedząc w końskim siodle, zdjął przed szwoleżerami kapelusz, mówiąc: „Jesteście godni mojej starej gwardii, uważam was za najdzielniejszą jazdę. Chwała najdzielniejszym z dzielnych!”

72

Żołnierze jak malowani – mundury epoki napoleońskiej

Michał Mackiewicz || Choć niektórzy historycy krytykowali kosztowny, wręcz karykaturalny przepych mundurowy, to znaczenie praktyczne kolorowych uniformów było niebagatelne.

76

Wiropłaty

Tymoteusz Pawłowski || Te oryginalne statki powietrzne można nazwać na kilka sposobów. Najpopularniejszą nazwą jest „śmigłowiec”, wskazujący najważniejszą cechę zewnętrzną: olbrzymie śmigło. „Helikopter” to niemal to samo, tylko że po...

78

Piotr Zychowicz

Manewr vs. Impas

Od wojen plemiennych po drony i roboty. Od zarania dziejów wojny toczą się o to samo: narzucenie swojej woli przeciwnikowi. Zmieniają się tylko narzędzia. Fragment książki „Wojna o Ukrainę. Wojna o świat”.

80