Miesięcznik „Historia Do Rzeczy”

Piotr Włoczyk

– Gdy bolszewicka propaganda antywojenna niszczyła morale armii, Kiereński bezmyślnie zarządził w czerwcu 1917 r. dużą ofensywę. W jej trakcie bolszewicy zaczęli tworzyć rady żołnierskie niemal na pierwszej linii frontu – mówi...

6

Mikołaj Iwanow

Trzy kłamstwa o Leninie

Żaden był z niego „Rosjanin” oraz „przyjaciel ludu” – i wcale nie zmarł z powodu „nawału obowiązków.

10

Grzegorz Janiszewski

Dom zła

Dynastia Romanowów, po ponad 300 latach panowania w Rosji, schodziła ze sceny w pożodze, która ogarnęła kraj. Carska rodzina znalazła się w bolszewickim potrzasku, mogąc spodziewać się najgorszego.

14

Piotr Włoczyk

Śmiertelne błędy białych

– Czerwoni ogłosili, że również carscy oficerowie mogą u nich służyć – to było ogromne, najprawdopodobniej kluczowe wzmocnienie Armii Czerwonej – mówi dr Sadłowski.

18

Tomasz Stańczyk

Polacy w ogniu rewolucji

Podczas wojny domowej w Rosji w latach 1918–1920 Polacy walczyli po obu stronach frontu.

22

Sławomir Koper

Męczeński krzyż szubienicy

Zygmunt Sierakowski: – Gdyby twój car koronę mi swoją na głowę włożył, niczego się nie dowie. Życie mi wydrze, ale mnie nie spodlił!

26

Tajemnica "Bulby"

Próbę stworzenia minipaństwa ukraińskiego przy boku III Rzeszy zniszczyli sami Niemcy.

30

Krew i lincz w USA

Brutalnym zwieńczeniem epoki czerwonej trwogi było starcie komunizujących robotników z weteranami wielkiej wojny w mieście Centralia w stanie Waszyngton.

34

Piotr Semka

Karol III. Siedem dekad drogi do tronu

Dziś można tylko się zastanawiać, czy wiedza o charakterze Karola powstrzymywała Elżbietę II od przekazania mu korony w latach 80. i 90.

37

Piotr Włoczyk

Enver Hoxha. Szaleństwa "małego Stalina”

Z Blendim Fevziu, albańskim dziennikarzem, autorem książki „Hoxha. Żelazna pięść Albanii”.

40

Leszek Lubicki

Bitwa Piastów nad Mozgawą

W „Kronice polskiej” Marcina Bielskiego czytamy, że była to „haniebna bitwa swoich i wiele ludzi z obu stron padło. Zabit tam Bolesław, syn Mieczysława Starego, i sam Mieczysław ranion, iż ledwo ujechał w lektyce”. W jakim celu stoczono...

44

Piotr Zychowicz

Skąd się wzięli Ukraińcy?

Z prof. Jarosławem Syrnykiem rozmawia Piotr Zychowicz.

48

Maciej Rosalak

Napoleon, Foch, de Gaulle. Polska miłość do trzech Gallów

Wolność rozbrzmiewała w naszej pamięci jak sława, a dla Polaków jedno i drugie znaczyło to samo…

52

Ułan – poeta Żelaznej Brygady

Marek Gałęzowski | Kaden-Bandrowski powiedział o wierszach Józefa Mączki: „poezja to nie kunszt tylko, lecz kunszt i jego okoliczności”.

56

Krzysztof Masłoń

Talenty Wiesława Dymnego

Jedna wielka legenda. Kim w swoim niewiele ponad 40-letnim życiu był, czego nie robił, z kim pił wódkę, kogo nie kochał, kogo nie pobił, a kto mu wybił zęby, co powiedział, co namalował, a co napisał… Zatrzymajmy się na tym ostatnim.

60

Piotr Włoczyk

Klęska bez mitów

Szlak od Verdun do Dijon był dla mnie dużo gorszym przeżyciem niż walki w korytarzu pomorskim – wspominał w rozmowie ze mną w 2018 r. Marian Słowiński, żołnierz września ’39 (zmarł w 2020 r.), który w maju i w czerwcu 1940 r. bronił...

64

Piotr Włoczyk

Witold Pilecki. Ochotnik do piekła powraca

Jednym z najstraszniejszych „wyrównywaczy” szeregów w Auschwitz był blokowy o nazwisku Krankenmann.

65

Maciej Rosalak

Nie takie miłe Ateny

przyjemnością obserwuję konsekwencję, z jaką Wydawnictwo Poznańskie kontynuuje wydawanie książek o życiu codziennym w starożytności.

66

Erich Koch – łupieżca Ukrainy

Arkadiusz Karbowiak | Szykując się do inwazji na ZSRS, Adolf Hitler musiał zastanowić się nad kwestią przyszłości okupowanych ziem sowieckiego imperium.

67

Rafał A. Ziemkiewicz

Dziaders i „Dziady”

Powieść Bolesława Prusa, którą ostatecznie zatytułował on „Lalka”, niemal do samego końca nazywać się miała „Trzy pokolenia”.

68

Piotr Semka

Gdy miasta płonęły jak zapałka

To, że powojenna zrujnowana Polska była w stanie odbudować gdańską starówkę, musi zdumiewać mieszkańców Kassel czy Hamburga, gdzie dawne centrum odbudowano byle jak

69

Tomasz Stańczyk

Unia po Grunwaldzie

Formalnie Litwa została wcielona do Polski, w praktyce zachowała odrębność, a związek dwóch państw przechodził burzliwe momenty.

70

Tomasz Stańczyk

Grób Łukaszenki i Kalenkiewicza

Akcja niszczenia cmentarzy żołnierzy Armii Krajowej jest próbą wymazania w krajobrazie Białorusi znaków polskiej obecności i sprzeciwu wobec Rosji.

73

Maciej Rosalak

Wojna na niby

„Lecz cóż, kiedy ryby śpiewały tylko na niby, żaby na aby-aby, a rak byle jak…” – ów cytat z Jana Brzechwy pasuje do Europy Zachodniej pierwszych miesięcy drugiej wojny światowej. Niestety

74

Maciej Rosalak

Łukaszenka pod Surkontami

Wiosną i latem 1943 r. partyzanci sowieccy – wykonując rozkazy Moskwy – rabowali i mordowali polską ludność oraz żołnierzy Armii Krajowej.

77

Krótka kurtka i rogatywka legionistów Dąbrowskiego

Michał Mackiewicz | Wyrazem patriotycznych idei przyświecających twórcom Legionów we Włoszech był mundur wojskowy – na wskroś polski.

78

Traktory

Tymoteusz Pawłowski | Niemal wszystkie traktory produkowane po drugiej wojnie powtarzały układ konstrukcyjny fordów 9N, które do Europy i Azji przybyły po 1945 r. wraz ze zwycięską US Army.

80